Амар амгаланг олох нь

Амар амгалан, стрессгүй тайван байх гэдэг нь оюун санааны хувьд тэнцвэртэй байх гэсэн утга юм. Оюун санааны  эрүүл мэндийг хангахад нам гүм, анир чимээгүй, тоос шороогүй орчин хамгаас чухал юм. 
Бидний орчин үеийн амьдралын бужигнаан дунд биднийг тойрон хүрээлж буй эмх замбараагүй байдал дунд хүний оюун санаа амархан төөрөх нь бий. Байнгын дуу чимээ, эргэлдэх тоосны дунд бидний оюун санаа тогтвортой хэвээр байх уу гэдэг нь асуулт дагуулж байгаа юм. Үүнийг орчин үед сэтгэцийн эрүүл мэнд гэсэн салбараар олон судлаачид ажиллаж нөлөөллүүдийг болон арга техникүүдийг судалж байдаг.

Амар амгалан байдал таны амьдралд ямар чухал болох хаана таны амар амгалан хангагдах вэ? Энэхүү блогоор чимээ шуугиан, тоос шороо нь бидний оюун санааны сайн сайхан байдалд хэрхэн нөлөөлж байгаа түүнээс ангижрах арга техникүүд болон дотоод амар амгаланг нэн тэргүүнд тавихын чухлыг тайлбарлан хүргэж байна. 

Бидний өдөр тутмын амьдралд өөрийн мэдэлгүй орж ирдэг чимээ шуугианы стресс нь бидний нойрны хэв маягийг тасалдуулж, сэтгэлийн түгшүүрийн түвшинг нэмэгдүүлж, стрессийн түвшинг нэмэгдүүлдэг болохыг судлаачид нэгэнтээ тогтоогоод байгаа. Энэ нь бидний тархи мэдрэхүйг байнга бөмбөгдөж, оюун санааны уян хатан байдлыг сулруулж, эцэс төгсгөлгүй тулаанд дуудаж байдаг. Гэхдээ үүнээс айх хэрэггүй, учир нь эдгээр хүчин зүйлүүд нь үүсмэл стрессийг даван туулж, сэтгэлийн амар амгаланг сэргээх түлхүүр болж өгдөг юм. 

Өөр нэг чимээгүй халдлага үйлдэгч бол тоос бөгөөд бидний амьдралын ан цавд орж, үл ялиг хэрнээ байнгын үймээн самууныг бий болгодог. Энэ нь бидний хүрээлэн буй орчныг нэвт шингээж, амьсгалахад хэцүү болгон сэтгэлгээг эвдэж байдаг. Гэхдээ үүнд шийдэл, техник байдаг бөгөөд тэдгээр нь тоосны нөлөөллийг удирдан чиглүүлж, оюун санааны тэнцвэрт байдал, тодорхой байдлыг хэрхэн сэргээхийг танд зааж өгдөг.

Дуу чимээ, тоосжилтын нөлөөлөлтэй тэмцэх стратеги, арга техникүүдийг судалж, сэтгэцийн эрүүл мэндийн ертөнцийг танин мэдэхээр судлаачид ажилладаг бөгөөд эдгээр арга барилуудыг эзэмшснээр та өөрийгөө эмх замбараагүй байдлаас хамгаалж, урьд урьдынхаас илүү хүчтэй, уян хатан болох боломжийг олгодог. Мэдээж, амьдрах орчин, хотхоноо сонгохдоо сургууль, цэцэрлэг, ажилтайгаа ойр байдлыг хамгийн түрүүнд авч үзэхээс гадна дуу чимээ, тоос гэх таны сэтгэцийн эрүүл мэнд, оюун санааны тэнцвэрт байдлыг хангахуйц орчин мөн үү гэдэгт анхаарах нь чухал юм. 

Дээрх техникүүдээс хамгийн түгээмэл нь анхаарал төвлөрөлийн дасгалууд, бясалгал, өөрийгөө арчлах дадлагыг өөртөө суулгах нь хамгийн чухал юм. 
Дуу чимээний стресс, тоосны нөлөөгөөр бидний сэтгэцийн эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөлөлтэй тэмцэхэд туслах хэд хэдэн стратеги, арга техник байдаг.
1.Анхаарал төвлөрөлт болон бясалгал: Анхаарал төвлөрөлт бясалгал хийх нь дотоод тайван байдлын мэдрэмжийг бий болгож, дуу чимээ, тоос шороо зэрэг гадны стрессийн нөлөөллийг бууруулахад тусална. Эдгээр дасгалууд нь таныг одоо байгаа мөчид анхаарлаа төвлөрүүлж, бодол санаа, сэтгэл хөдлөлөө шүүлтгүйгээр ажиглаж, тайвшрахад тусална.
2.Дуу чимээг намдаах чихэвч: Дуу чимээг арилгах сайн чихэвч худалдаж авах нь гадны дуу чимээний бохирдлоос ангижрах боломжтой. Тэд хүсээгүй дуу чимээг хаахын тулд дэвшилтэт технологийг ашигладаг бөгөөд ингэснээр илүү сайн төвлөрч, амрах тайван, нам гүм орчинг бүрдүүлэх боломжийг олгодог.Боломжтой бол хотоос гадуур тайван амгалан орчинд амьдрах. 
3.Цэвэр, эмх цэгцтэй орчин бүрдүүлэх: Амьдарч буй сууц, орон зайг тогтмол цэвэрлэж, хог хаягдлыг арилгах нь тоосжилтыг багасгахад тусална. Цэвэр, зохион байгуулалттай орчин нь тайван, тодорхой байдлыг бий болгож, оюун санааны сатаарлыг бууруулж, таны амьдралын сайн сайхан байдалд чухал нэмэр оруулдаг.

4.Амьдрах орчноо зөв сонгох: Таны амьдрах хотхон, хороолол дуу чимээ багатай, нам гүм, тоос шорооны бохирдолгүй байвал та магадгүй тухайн орчинд үнэтэй үл хөдлөх худалдаж авсан ч ирээдүйд танд учирч болох эрүүл мэндийн эрсдлээ хааж зардлаа шингээж байгаатай утга нэг юм. Таны амьдрах орчинд мод бут, зүлэг  ногоо, ус, нуур, хүрхрээ, байгалийн элементүүд их байх тусам таны байгалиас авах таашаалыг нэмэгдүүлэхээс гадна дуу чимээ, тоосны бохирдлоос таны эрүүл мэндийг бүрэн хамгаалж чадна.  

5. Агаар цэвэршүүлэгч ашиглах: Агаар цэвэршүүлэгч нь тоос тоосонцор болон бусад бохирдуулагчийг агаараас зайлуулж, илүү цэвэр, эрүүл дотоод агаарын чанарыг хангадаг. Цэвэр агаараар амьсгалах нь таны сэтгэцийн эрүүл мэндэд эерэгээр нөлөөлж, тоосжилттой холбоотой амьсгалын замын асуудлыг багасгадаг.
6.Хил хязгаар тогтоох, өөрийгөө арчлах дадал зуршил: Дуу чимээ, тоос шороонд өртөх орчны хил хязгаарыг тогтоох нь оюун санааны сайн сайхан байдлыг хадгалахад чухал ач холбогдолтой. Үүнд гэр орондоо нам гүм орон зай бий болгох, шаардлагатай үед чихний бөглөө эсвэл цагаан дуу чимээтэй машин ашиглах, завсарлага авах, хобби хийх, байгальд цагийг өнгөрөөх зэрэг өөрийгөө арчлах үйл ажиллагаанууд багтаж болно.
Танд хамгийн тохиромжтой стратегийг олж, өдөр тутмынхаа хэвшилд оруулах нь чухал гэдгийг санаарай. Дуу чимээ, тоосны нөлөөллийг багасгах арга хэмжээ авснаар та илүү тайван, эерэг хандлагатай, оюун санааны тэнцвэрт байдлыг өөртөө төлөвшүүлж чадна.